Ustawa o ochronie osób i mienia. Jakie prawa i ograniczenia posiada pracownik ochrony?

Kim jest niekwalifikowany i kwalifikowany pracownik ochrony?

Zgodnie z Ustawą o ochronie osób i mienia, pracownikiem ochrony jest osoba, która znajduje się na liście kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej lub zabezpieczenia technicznego. Osoba ta jest odpowiedzialna za ochronę w ramach wewnętrznej służby ochrony lub pracę na rzecz przedsiębiorcy posiadającego koncesję na prowadzenie działalności gospodarczej dotyczącej usług ochrony osób i mienia.

Ponadto, ustawa wskazuje, że pracownikiem ochrony może być osoba, która nie znajduje się na powyższej liście, a która wykonuje zadania należące do pracownika ochrony na rzecz przedsiębiorcy posiadającego koncesję. Chodzi tutaj o tzw. niekwalifikowanego pracownika ochrony, który ma znacznie ograniczone prawa w porównaniu do pracownika z kwalifikacjami. O tym poniżej.

Prawa pracownika ochrony – co jest dozwolone?

Zarówno kwalifikowany, jak i niekwalifikowany pracownik agencji ochrony mogą wykorzystywać w swojej pracy środki porządkowe. Oznacza to, że podczas wykonywania swoich obowiązków mogą:

• weryfikować uprawnienia do przebywania na terenie chronionego obszaru,


• potwierdzać tożsamość osoby za pomocą jej wylegitymowania,


• wzywać osobę nieuprawnioną do opuszczenia chronionego obszaru,


• ujmować osobę, która stanowi bezpośrednie zagrożenia dla życia, zdrowia lub mienia oraz oddać ją w ręce policji.

Dodatkowo, kwalifikowany pracownik ochrony ma prawo do stosowania środków przymusu bezpośredniego w sytuacji bezpośredniego zagrożenia życia, zdrowia lub mienia. Może to zrobić jedynie w celu ochrony lub odparcia ataku. Użycie środków przymusu jest możliwe jedynie w przypadkach określonych w ustawie. Do środków przymusu bezpośredniego zaliczamy:

• broń palną,


• siłę fizyczną – techniki obrony, obezwładnienia i transportu,


• kajdanki zakładane na ręce,


• pałkę służbową, gaz pieprzowy i paralizator,


• psa służbowego.

Zobacz: Jak zapewnić skuteczną ochronę osób i mienia?

Ograniczenia pracownika ochrony – co jest zabronione?

Pracownik agencji ochrony osób i mienia bez kwalifikacji, jako osoba cywilna, może posiadać własne, legalne środki do samoobrony, np. gaz pieprzowy czy pałkę teleskopową. Prawo nie zabrania ich posiadania. Jednakże, nie są one traktowane jako element środków przymusu bezpośredniego w związku z wykonywaną przez niego pracą.

Do użycia pełnego zakresu środków przymusu bezpośredniego ma prawo jedynie kwalifikowany pracownik ochrony, który posiada odpowiednie zaświadczenia i certyfikaty z ukończonych kursów oraz szkoleń. Środki przymusu bezpośredniego nie mogą być stosowane prewencyjnie, np. pałka służbowa nie może zostać wykorzystana jako środek do przełamania biernego oporu.

Kwalifikowany pracownik ochrony musi przestrzegać zasady proporcjonalności, czyli stosować taki środek przymusu, który jest adekwatny do zagrożenia. Nie ma prawa stosować środków przymusu wobec osób biernych, a siłę fizyczną może stosować tylko wtedy, gdy nie może użyć innych, mniej drastycznych środków. Ponadto, pracownik ochrony ma obowiązek udzielić pomocy osobie, wobec której zastosowano środki przymusu bezpośredniego, jeśli jej stan zdrowia na to pozwala.

Przejdź do oferty: OCHRONA FIZYCZNA

Jakie są wymagania dla kwalifikowanego pracownika ochrony?

Kwalifikowany pracownik ochrony musi spełniać szereg wymagań, aby móc wykonywać swoje obowiązki. Przede wszystkim musi posiadać odpowiednie kwalifikacje, co jest potwierdzane odpowiednimi certyfikatami i zaświadczeniami o ukończeniu kursów oraz szkoleń. Wymagane są także dobra kondycja fizyczna i psychiczna oraz niekaralność. Kwalifikowany pracownik ochrony musi być także pełnoletni i posiadać co najmniej średnie wykształcenie. Ważnym elementem jest również zdolność do szybkiego reagowania na różne sytuacje, a także umiejętność obsługi sprzętu zabezpieczającego. W końcu, ale nie najmniej ważne, pracownik ochrony musi posiadać licencję, którą można uzyskać po ukończeniu odpowiedniego szkolenia i zdanym egzaminie.

Przeczytaj artykuł: Kto i w jakiej formie może otrzymać nagrania z monitoringu?