Ochrona sygnalistów – na czym polega i kogo dotyczy?

Czym jest whistleblowing?

Whistleblowing w kontekście dyrektywy Unii Europejskiej o ochronie sygnalistów odnosi się do procesu informowania o nadużyciach w organizacjach. Sygnaliści to osoby zgłaszające nieprawidłowości, które uważane są za kluczowe dla ujawnienia przypadków łamania prawa. Dlatego też dostrzeżono potrzebę zapewnienia im ochrony, dzięki której nie będą one narażone na ewentualne represje ze strony przełożonych czy współpracowników.

Nowe przepisy o sygnalistach – dlaczego ochrona sygnalistów jest potrzebna?

Ochrona sygnalistów dotyczy podmiotów działających zarówno w sektorze prywatnym, jak i publicznym. W związku z tym, że sygnaliści posiadają informacje o nieprawidłowościach mających miejsce w organizacjach, odgrywają oni ważną rolę nie tylko w demaskowaniu nadużyć, lecz także w zapobieganiu takim praktykom. Bezpieczna procedura zgłaszania i gwarancja anonimowości sprawiają, że osoby wiedzące o potencjalnych problemach są bardziej skłonne podjąć kroki w celu ich ujawnienia, bez obaw o negatywne konsekwencje.

Obowiązki pracodawców w świetle unijnej dyrektywy

Unijna dyrektywa obliguje pracodawców do podjęcia działań na rzecz zapewnienia sygnalistom należytej ochrony. Do ich obowiązków należy:

• stworzenie poufnych kanałów, za pośrednictwem których sygnaliści będą mogli w prosty i bezpieczny sposób dokonywać zgłoszeń,


• stworzenie wewnętrznej procedury, która dostarczy pracownikom jasnych zrozumiałych informacji odnośnie do możliwości zgłaszania nieprawidłowości (regulamin ochrony powinien być podporządkowany przepisom RODO),


• poinformowanie pracowników i partnerów zewnętrznych o kanałach whistleblowingowych,


• wyznaczenie osób, których zadaniem będzie weryfikacja zgłoszeń,


• w przypadku dokonania zgłoszenia, poinformowanie sygnalisty o przyjęciu zgłoszenia, a także o zaplanowanych działaniach wyjaśniających oraz podjęcie tychże działań,


• zapewnienie sygnalistom bezwarunkowej ochrony.

Ochrona sygnalisty – przydatne narzędzia

Sygnaliści mogą zgłaszać nieprawidłowości na trzy sposoby: ustnie lub też pisemnie – w formie papierowej albo elektronicznej. W ramach tych ostatnich często można spotkać się ze specjalnie przeznaczonym do zgłoszeń adresem e-mail. Warto zauważyć jednak, że w takim wypadku ochrona danych osobowych sygnalistów może nie być w pełni zachowana. Łatwo bowiem o jej naruszenie. Znacznie bezpieczniejszym rozwiązaniem są dedykowane narzędzia, takie jak platformy czy aplikacje dla sygnalistów (jak Whiblo), które spełniają wymogi bezwarunkowej ochrony, a do tego są proste w obsłudze i zapewniają pełną poufność. Co więcej, są wygodne także dla pracodawców, którzy dodatkowo zyskują kanał do komunikowania się z sygnalistami, ale i chociażby możliwość generowania potrzebnych raportów.

Przeczytaj artykuł: 10 najczęstszych błędów w zabezpieczeniu domu przed włamaniem