Prawo użycia środków przymusu bezpośredniego przez pracownika ochrony

Co zaliczamy do środków przymusu bezpośredniego?

Wśród środków przymusu bezpośredniego stosowanych przez kwalifikowanych pracowników agencji ochrony SECURITY znajdują się głównie: siła fizyczna (w tym techniki transportowe, obezwładniania i obrony), pałki typu tonfa, kajdanki oraz ręczne miotacze gazu. Decyzja o użyciu środków przymusu bezpośredniego pracownik ochrony podejmuje w oparciu o Ustawę o środkach przymusu bezpośredniego oraz Rozporządzenie w sprawie użycia środków przymusu bezpośredniego przez pracowników ochrony.

Ustawa z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej wymienia również pozostałe środki przymusu bezpośredniego, do których zaliczają się m.in.: kaftan bezpieczeństwa, pas obezwładniający, kask zabezpieczający, pociski niepenetracyjne oraz wiele innych środków, których stosowanie uzależnione jest od rodzaju wykonywanej ochrony i służby.

Kiedy ochroniarz może stosować środki przymusu bezpośredniego?

Kwalifikowany pracownik ochrony uprawniony do używania środków przymusu bezpośredniego może je wykorzystywać jedynie w związku z wykonywaną pracą lub służbą. Uprawnienia pracownika ochrony bez licencji są ograniczone, jednakże zakres tych uprawnień i zakazy użycia środków przymusu bezpośredniego są dokładnie określone w przepisach prawa. Ochroniarz może użyć siły fizycznej oraz innych środków w przypadkach określonych przez prawo. Może je wykorzystać np. w celu:

• Wyegzekwowania określonego poleceniem zachowania,


• Odparciem bezpośredniego i niezgodnego z prawem zamachu na życie, zdrowie lub wolność pracownika ochrony lub osoby chronionej, a także zamachowi na chronione mienie,


• Przeciwdziałaniem zachowaniom, które prowadzą do powyższego zagrożenia,


• Powstrzymaniem czynności naruszających porządek i bezpieczeństwo publiczne.

Oznacza to, że pracownik ochrony może użyć np. siły fizycznej i ręcznego miotacza gazu, jeśli osoba trzecia zagraża bezpieczeństwu publicznemu i nie reaguje na wyraźnie wydawane polecenia.

W jaki sposób pracownik agencji ochrony może wykorzystywać środki przymusu bezpośredniego?

Stosowanie środków przymusu bezpośredniego jest regulowane przez wspomnianą wcześniej Ustawę, która nakłada obowiązek używania środków przymusu bezpośredniego w sposób dostosowany do występującego zagrożenia. Pracownik ochrony powinien najpierw sięgać po środek, który wyrządza osobie trzeciej najmniejsze szkody i dolegliwości. W przypadkach naruszenia Zakazów użycia środków przymusu bezpośredniego, pracownik może podlegać odpowiedzialności karnej.

Przykładem może być sytuacja, w której pracownik ochrony zauważa osobę trzecią dewastującą ścianę chronionego budynku. Jeśli wydawane przez ochroniarza polecenia nie przynoszą skutku, może on sięgnąć po techniki obezwładniające, które powstrzymają go przed dalszymi zniszczeniami. Nie jest jednak konieczne natychmiastowe zastosowanie ręcznych miotaczy gazu lub pałki służbowej.

Określony środek przymusu bezpośredniego powinien być zawsze dostosowany do rodzaju zagrożenia, z jakim pracownik ochrony ma do czynienia. W uzasadnionych przypadkach możliwe jest użycie jednocześnie więcej niż jednego środka przymusu bezpośredniego.

Przeczytaj poprzedni wpis: Prawo użycia broni przez pracownika ochrony – kiedy może zostać wykorzystane?